วัดพระธาตุเขาน้อย

ประวัติ มเหสีรองของเจ้าภูเข็ง เจ้าผู้ครองนครน่าน เป็นผู้สร้างพระธาตุนี้เมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 20 เจ้าผู้ครองนครน่านอีกหลายองค์ต่อมาได้ปฏิสังขรณ์องค์พระธาตุมาโดยตลอด กระทั่งมีการบูรณะครั้งใหญ่ในสมัยพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ เมื่อปี พ.ศ. 2449-2454 โดยช่างชาวพม่าชื่อหม่องยิง กรมศิลปากรทำการสำรวจและขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานเมื่อปี พ.ศ. 2523

สิ่งน่าสนใจ

@ พระธาตุเขาน้อย เป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนศิลปะแบบพม่าผสมล้านนา เนื่องจากช่างที่ทำการบูรณะใหญ่ครั้งสุดท้ายเป็นชาวพม่า องค์พระธาตุมีขนาดไม่ใหญ่นัก กว้าง 3 วา 2 ศอก สูง 7 วา 3 ศอก ส่วนยอดประดับฉัตร เชื่อว่าภายในประดิษฐานพระเกศาธาตุและพระบรมธาตุขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้า วันวิสาขบูชาของทุกปีจะมีการทำบุญตักบาตรและสรงน้ำพระธาตุ
ใกล้กับพระธาตุมีโบสถ์ (วิหารเดิม) ทรงตรีมุข ซึ่งมีหน้าบันเป็นไม้แกะสลักลวดลายดอกบัวล้อมรอบด้วยพรรณพฤกษา มีจารึกว่า พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ นำไม้จากหอคำหลังเดิมมาสร้างวิหารในปี พ.ศ. 2449
@ จุดชมทิวทัศน์ บนลานยอดดอยเขาน้อยเป็นที่ประดิษฐานพระมหาอุดมมงคลนันทบุรีศรีน่าน พระพุทธรูปปางลีลาองค์ใหญ่สูง 9 ม. บนฐานดอกบัว ซึ่งสร้างขึ้นเนื่องในโอกาสมหามงคลที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 72 พรรษา เมื่อวันที่ 5 ธ.ค. 2542 ลานนี้เป็นจุดเดียวที่ชมเมืองน่านได้จากมุมสูง จะมองเห็นวัด ตึกรามบ้านช่อง ทุ่งนา และสนามบิน โดยมีขุนเขาน้อยใหญ่เป็นฉากหลัง วันที่ฟ้าปลอดโปร่งจะเห็นองค์พระธาตุแช่แห้งอยู่บนเนินเขาเล็กๆ ทางขวามือด้วย จุดนี้แสดงให้เห็นถึงลักษณะการตั้งเมืองทางภาคเหนือที่มักเลือกทำเลที่ตั้งบนที่ราบหุบเขา